จากวิสาหกิจเพื่อสังคม Social Enterprise( SE ) สู่ วิสาหกิจฮาลาลเพื่อสังคม SOCIAL HALAL ENTERPRISE ( SHE )

BIHAPS WEEKLY EP. 5

อัสลามูอาลัยกุม วาเราะฮมาตุลลอฮ วาบารอกาตุฮ
สวัสดีค่ะ ผู้อ่านทุกท่าน วันนี้ มีบทความดีๆเรื่อง  Social Halal Enterprise  มาฝากกัน

ก่อนอื่น มาทำความเข้าใจคำว่า วิสาหกิจเพื่อสังคม หรือ Social Enterprise (SE) คือ กิจการที่มีจุดมุ่งหมายหลักในการแก้ไขปัญหาสังคมและสิ่งแวดล้อม โดยใช้กลไกการบริหารจัดการที่ดีของภาคธุรกิจมาบวกกับความรู้และนวัตกรรมสังคม มีความยั่งยืนทางการเงินจากรายได้หลักที่มาจากสินค้าหรือบริการโดยไม่ต้องพึ่งพาเงินบริจาค และมีการนำผลกำไรที่เกิดขึ้นไปลงทุนซ้ำเพื่อขยายผลกระทบทางสังคมที่เกิดขึ้น

คุณลักษณะสำคัญของวิสาหกิจเพื่อสังคมมีอะไรบ้าง
1. มีเป้าหมายทางสังคมและสิ่งแวดล้อม
2. มีรูปแบบการดำเนินการที่มีความยั่งยืนทางการเงิน
3. เป็นมิตรต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม
4. ผลกำไรกลับคืนสู่สังคม และเป้าหมายที่กำหนดไว้
5. ดำเนินการอย่างโปร่งใส มีธรรมาภิบาล

องค์กรการกุศลเหมือนกับ SE หรือไม่?
หลายคนสงสัยว่า องค์กรการกุศลเหมือนกับ SE หรือไม่ ต้องขอตอบว่าไม่เหมือนกัน ถึงแม้ว่าองค์กรทั้ง 2 แบบมีเป้าหมายทางสังคมเป็นวัตถุประสงค์สำคัญเหมือนกัน แต่องค์กรการกุศลมักมีรายได้จากการบริจาคซึ่งมีความไม่แน่นอน แต่ SE มีรายได้จากการจำหน่ายสินค้าและบริการที่มีมูลค่าหรือคุณค่าส่งมอบที่กลุ่มลูกค้ายินดีจ่าย ดังนั้นรายได้จะโยงกับคุณภาพ ไม่ใช่ความสงสารหรือเห็นใจ จุดต่างสำคัญจึงอยู่ที่รูปแบบการดำเนินการและโอกาสความยั่งยืนทางการเงินขององค์กร

SE ต้องทำงานกับผู้ด้อยโอกาสเท่านั้น?
มีความเป็นไปได้สูงว่า SE จะทำงานกับผู้ด้อยโอกาส แต่ก็ไม่จำเป็นเสมอไป เพราะกิจการเพื่อสังคมมีหลากหลายรูปแบบ จึงสามารถเกี่ยวกับประเด็นทางสังคมที่หลากหลาย เช่น อาหาร ระบบบริการสาธารณะ สิ่งแวดล้อม เป็นต้น ซึ่งผลกระทบจะเกิดขึ้นต่อสังคมในวงกว้าง

SE ต่างกับธุรกิจปกติตรงไหน?
SE กับธุรกิจทั่วไป ต่างที่เป้าหมายในการจัดตั้งองค์กรธุรกิจปกติแม้จะทำเรื่องที่อาจสร้างผลกระทบต่อสังคม เช่น สร้างการจ้างงาน แก้ปัญหาสิ่งแวดล้อม ฯลฯ แต่มักจะเป็นกิจการที่เน้นการสร้างผลกำไรสูงสุดให้ผู้ถือหุ้นหรือเจ้าของเป็นสำคัญ ในขณะที่กิจการเพื่อสังคมจะเน้นการตั้งกิจการที่มีเป้าหมายทางสังคมและสิ่งแวดล้อมเป็นตัวตั้งสามารถระบุและกำหนดผู้ได้รับประโยชน์และผลกระทบทางสังคมอย่างชัดเจน

CSR = SE?
CSR ไม่ใช่ SE เพราะ CSR คือการนำผลกำไรเพียงส่วนเล็กน้อยมาจัดกิจกรรมทางสังคม แต่ในทางกลับกัน SE เน้นการสร้างผลกระทบทางสังคมผ่านตัวกิจกรรมหลักของกิจการ โดยผลกำไรที่เกิดขึ้นจะนำไปลงทุนซ้ำเพื่อสร้างผลกระทบทางสังคมที่มากยิ่งๆขึ้นไป

ทั้งนี้วิสาหกิจเพื่อสังคมที่เป็นที่รู้จักกันในปัจจุบัน ได้แก่ โครงการพัฒนาดอยตุง และโรงพยาบาลอภัยภูเบศ  

แล้วฮาลาล จะมีส่วนช่วยในเรื่องนี้อย่างไร ? 

ทางศูนย์วิทยาศาสตร์ฮาลาล จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เรามี SMEs มีผลิตภัณฑ์ มีเทคโนโลยี มีห้องฏิบัติการนิติวิทยาศาสตร์ มีชุมชน มีมัสยิด ที่อยู่ในการดูแลของเรา เป็นจำนวนมาก  เราดำเนินโครงการเพิ่มศักยภาพบุคลากรจากพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยศูนย์วิทยาศาสตร์ ฮาลาล จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย  ซึ่งจะสามารถส่งเสริม   วิสาหกิจฮาลเพื่อสังคมได้ในระยะยาว ด้วยพื้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้อันโดดเด่นไปด้วยทรัพยากรทางธรรมชาติ และอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรม การนำวิทยาศาสตร์ฮาลาล และธุรกิจฮาลาลจะมีส่วนช่วยพัฒนาสังคมได้อย่างยั่งยืน บนแนวทาง “ศาสนารับรอง วิทยาศาสตร์รองรับธุรกิจฮาลาลสร้างรายได้สู่ชุมชน อย่างยั่งยืน”

………………………………………………………………………..
บทความโดย อัสลินดา ระเด่นอาหมัด BIHAPS #BIHAPSWEEKLY
ข้อมูลอ้างอิง สำนักงานสร้างเสริมกิจการเพื่อสังคมแห่งชาติ