รศ.ดร.วินัย ดะห์ลัน
เมื่อไม่รู้ดูเหมือนว่าทำอะไรก็ไม่ผิด ไม่รู้อย่างนั้นแม้จะสะดวกต่อการดำเนินชีวิตแต่ในโลกยุคใหม่การทำตัวเป็นผู้ไม่รู้ไปตลอดดูท่าจะไม่เหมาะ เพราะมนุษย์มีสติปัญญา เดี๋ยวนี้กลายเป็นผู้มีความรู้มากขึ้น พฤติกรรมจึงเปลี่ยนแปลงไปตามความรู้ที่เพิ่มขึ้น จะซื้อรองเท้า ซื้อเครื่องหนังก็ต้องตรวจสอบก่อนว่าวัตถุดิบที่เอามาใช้มาจากผลิตภัณฑ์ต้องห้ามหรือเปล่าอย่างเช่นเป็นหนังสุกรหรือหนังหมู นั่นต้องไปห่างๆเลย แต่ไม่ถึงขนาดดูว่าโรงงานที่ผลิตใช้แรงงานทาสหรือเอาเปรียบแรงงานหรือเปล่า นั่นเป็นสิ่งที่ชาวยุโรปเขาสอนกัน
ผมไปบราซิลรอบที่แล้ว คณะกรรมการตรวจรับรองฮาลาลที่นั่นเขาตรวจที่มาของแรงงานด้วย การรับรองฮาลาลที่บราซิลบ่อยครั้งเขาดูด้วยว่าต้องไม่เป็นแรงงานทาสหรือมีการเอารัดเอาเปรียบแรงงานกัน ต่อไปบ้านเราก็ต้องทำแบบเดียวกับเขา เพราะจริยธรรมกับฮาลาลเป็นเรื่องที่ต้องเดินไปด้วยกัน
วันนี้เรียนรู้มากขึ้น ดูออกว่าหนังสัตว์ที่ใช้เป็นสัตว์ประเภทไหน หากเป็นหนังหมูดูไม่ยากสักเท่าไหร่ สุกรหรือหมูนอกจากเอาหนังมาทำเครื่องหนังแล้ว หลายส่วนของสุกรยังเอามาใช้ผลิตอะไรต่ออะไรเยอะแยะ ขนาดเอาผลิตภัณฑ์จากเลือดมาทำไส้กรองบุหรี่ก็ยังมี กระดูกสุกรเอามาทำสารผสมในถ้วยชามประเภทไชน่าแวร์ ทำกาว กระดุม หรือแม้กระทั่งสารเคลือบเงา ส่วนผลิตภัณฑ์อื่นๆจากสุกรเอามาใช้ทำอะไรได้บ้าง ดูจากรูปก็แล้วกัน เมื่อรู้แล้วระวังกันไว้บ้างก็ดี