อิสลามกระตุ้นมุสลิมให้หาทางเยียวยารักษาโรคภัยไข้เจ็บของพวกเขา ตามที่หะดีษของท่านนบี (ขอความสันติและความจำเริญจงมีแด่ท่าน) กล่าวว่า “โอ้ บ่าวของอัลลอฮฺ ท่านต้องมีการรักษาเยียวยา แท้จริงพระองค์อัลลอฮฺจะไม่ทรงนำโรคลงมา เว้นแต่พระองค์จะทรงให้มีวิธีการรักษามันมาด้วย” และในขณะเดียวกันมุสลิมยังถูกสั่งใช้ให้หาทางรักษาความเจ็บไข้ด้วยวิธีการที่ถูกต้องตามหลักการอีกด้วย
ในกรณีของการใช้ยานั้น การผลิตยาจากแหล่งที่มาที่มิใช่สัตว์ สามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภท
1. ผลิตมาจากวัตถุดิบที่ได้รับการอนุมัติ ตัวยาก็จะเป็นที่อนุมัติ เช่น ผลิตจากสมุนไพรที่ฮาลาล
2. ผลิตจากวัตถุดิบที่หะรอม (ต้องห้าม) หรือนะญิส (สิ่งสกปรก) ดังนั้นตัวยาจึงหะรอมตามมติของบรรดานักนิติศาสตร์อิสลาม เพราะท่านนบี (ขอความสันติและความจำเริญจงมีแด่ท่าน) กล่าวว่า “อัลลอฮฺมิทรงกำหนดให้การรักษาเยียวยาท่านมาจากสิ่งที่หะรอม(ต้องห้าม) สำหรับท่าน” (รายงานโดย อัลบุคอรีย์)
หากตัวยาทำมาจากผลิตภัณฑ์ที่ได้จากสัตว์ มันอาจจัดอยู่ในกลุ่มใดกลุ่มหนึง จากสามกลุ่มนี้
1. หากมันมาจากสัตว์ที่เนื้อของมันสามารถรับประทานได้และได้ผ่านการเชือดอย่างถูกต้อง (ตามหลักการอิสลาม) เช่นนั้นแล้วตัวยานี้เป็นที่อนุมัติให้ใช้เป็นยารักษา
2. หากมันมาจากสัตว์ที่เนื้อของมันสามารถรับประทานได้แต่ไม่ได้ผ่านการเชือดอย่างถูกต้อง เช่นนั้นแล้ว ตัวยานี้จะไม่เป็นที่อนุมัติให้ใช้ในการรักษาเนื่องจากว่ามันหะรอม ตามหะดีษที่กล่าวไว้แล้วข้างต้น
3. หากมันมาจากสัตว์ที่เนื้อของมันไม่สามารถรับประทานได้ เช่นนั้นแล้ว ตัวยานี้จะไม่เป็นที่อนุมัติให้ใช้ในการรักษาเนื่องด้วยหตุผลเดียวกันกับที่ระบุไว้แล้วข้างต้น เช่น มาจากส่วนใดส่วนหนึ่งของสุกร
อิบนุ กุดามะฮฺ กล่าวว่า “ไม่เป็นที่อนุมัติในการรักษาเยียวยาโรคภัยไข้เจ็บด้วยสิ่งหะรอม หรือสิ่งอื่น ๆ ที่มีส่วนประกอบอันเป็นที่ต้องห้าม เช่น น้ำนมของลาตัวเมีย หรือเนื้อของสัตว์ที่ต้องห้าม เช่นเดียวกันกับการใช้ไวน์เป็นยารักษาโรค เพราะท่านนบี (ขอความสันติและความจำเริญจงมีแด่ท่าน) เคยกล่าวเมื่อได้ถูกถามถึงไวน์อินทผลัมที่ใช้เพื่อวัตถุประสงค์ในการรักษา ว่า ‘มันไม่ใช้ยารักษา แต่มันคือโรค’ ”และในอีกรายงานหนึ่ง ท่าน (ขอความสันติและความจำเริญจงมีแด่ท่าน) กล่าวว่า “เป็นที่ต้องห้ามในการรักษาโรคด้วยสิ่งชั่วร้าย” อิบนุ มัสอูด กล่าวว่า “แท้จริงอัลลอฮฺไม่ทรงสร้างให้พวกท่านหายจากโรคด้วยสิ่งที่พระองค์ทรงห้ามพวกท่าน” อิบนุ ฮิบบาน รายงานว่า ท่านนบี (ขอความสันติและความจำเริญจงมีแด่ท่าน) ได้กล่าวว่า “อัลลอฮฺมิทรงวางการรักษาแก่ประชาชาติของฉันในสิ่งที่พระองค์ทรงทำให้เป็นที่ต้องห้ามสำหรับพวกเขา”
กฏเกณฑ์นี้จะไม่ถูกนำมาใช้ในกรณีของการรับประทานซากสัตว์ด้วยความจำเป็นเพื่อรักษาไว้ซึ่งชีวิตในยามที่ไร้ซึ่งทางเลือกอื่น ๆ หรือกรณีที่ใกล้เคียงกันนี้ แต่ในกรณีของการเยียวยารักษาให้หายจากโรคเป็นสิ่งที่อยู่ภายใต้โอกาสและความเป็นไปได้ซึ่งมีตัวยาที่หลากหลายแก่ผู้ใช้ยาในการที่จะเลือกใช้มัน
…………………………………………………….
โดย ชัยคฺ มุฮัมมัด ศอลิหฺ อัลมุนัจญิด
ฝ่ายบริการวิชาการ ศวฮ. สำนักงานปัตตานี แปลและเรียบเรียง